قوانین تناوبی مندلیف
قوانین تناوبی مندلیف؛ خواص عناصر توابعی تناوبی از وزن اتمی آنهاست. اتمها را صرفاً بر حسب وزن اتمیشان (که اکنون جرم اتمی نسبی خوانده می‌شوند) مرتب کنید، در این صورت بر حسب خواصشان نیز آراسته می‌شوند. طبق قوانین تناوبی مندلیف این آرایش عناصر را جدول تناوبی میگویند.
در جدول تناوبی امروزی، عناصر دیگر بر حسب وزن اتمیشان آراسته نمیشوند، بلکه بر حسب کمیتی بسیار اساسیتر، یعنی «عدد اتمی»، مرتب شده‌اند. عدد اتمی هر عنصر تعداد پروتونها در هستۀ یکی از اتمهای آن است، تعداد نوترونها که در هستۀ یکی از اتمهای آن است، تعداد نوترونها که در وزن اتمی سهیماند نادیده گرفته میشود. قانون تناوبی امروزی از این قرار است: خواص عناصر توابعی تناوبی از عددهای اتمی آنهاست.
محبوبیت مندلیف
«آری مندلیف دو زن دارد، ولی من فقط یک مندلیف دارم». این بود پاسخ الکسندر دوم تزار روسیه هنگامی که کسی به او گفت که مندلیف با دومین زن خود ازدواج کرده در حالی که از نظر قانونی زن اول خود را طلاق نداده است. در سال ۱۸۶۹ همان «فقط یک » مندلیف در سن ۳۶ سالگی جدول بینظیری از ۶۱ عنصر را که تا آن زمان شناخته شده بود منتشر و پیشبینی کرد که چند عنصر کشف نشده جای خالی را در این جدول پر خواهد کرد . او با اطمینان نوشت: «پیشبینی خواص این عناصر ناشناخته میسر و ممکن است.»
پیشبینی او بر مبنای خواص عناصر اطراف جاهای خالی در این جدول استوار بود. او حتی آنها را نام گذاری کرد ـ اکا ـ آلومینیم، اکا ـ بور، و اکا ـ سیلیسیم (اکا در سانسکریت پیشوندی یه معنای یک است.) تا سال ۱۸۸۶ پیشبینیهای فوق العادۀ او با کشف گالیم، اسکاندیم و ژرمانیم تحقق یافت؛ و آنها از خواصی که مندلیف پیشبینی کرده بود برخوردار بودند. مندلیف ناگهان به معتبرترین شیمیدان جهان تبدیل شد. تعجبی ندارد که تزار روسیه انقدر برایش احترام قایل بود.
کشف دیگر عناصر
قوانین تناوبی مندلیف ـ مفیدترین مفهوم در علم شیمی ـ نقطۀ آغاز جستجو برای عناصر جدید بود. تا سال ۱۹۲۵، شیمیدانها با موفقیت تمام عناصری را که فکر میکردند در طبیعت وجود دارد شناسایی کرده بودند اولین عنصر مصنوعی، یعنی نپتونیوم، در سال ۱۹۴۰ تهیه شد. از آن زمان تاکنون عناصر بسیار زیادی کشف شده‌اند.
عنصر مندلیوم، که در سال ۱۹۵۵ ساخته شد، خاطره شیمی‌دانی را که شیمیدانهای دیگر را به راه کشف عناصر ناشناخته انداخت ابدی میکند، و هیچ کلاس درس شیمی بدون جدول مندلیف کامل نیست.
به ترجمه بخشی از جدول تناوبی ۱۸۶۹ مندلیف. به جای خالی عنصری با وزن اتمی ۴۴ نگاه کنید. این عنصر در سال ۱۸۷۹ در سوئد کشف شد و اسکاندیم (Se) نامیده شد.
دیدگاهتان را بنویسید